Cleaning the rooms of the past

Iedere keer wanneer mijn vader aan mij vraagt hoe het met me gaat, wil hij eigenlijk maar één ding van me weten... Hoe het met de gemoedsrust is. Tussen de oren. Geen zorgen. Natuurlijk zeg ik altijd dat het goed gaat. Ook wanneer ik weet dat ik geen rust heb. De laatste weken voor de vakantie bespeur dat ik op mijn tenen begin te lopen. Laatste dingen op het werk, zorg soms om kids in combinatie met school en dan op een zondagmorgen wakker worden. Om half zes. En dat de kat op bed doet beseffen waar ik ben.

Ondanks nog gestrekt klaarwakker. Niet meer in bed kunnen liggen, maar ook niet willen opstaan. Proberen opnieuw weg te zakken in slaap, maar zelfs de verfrommelde lakens irriteren me. En versterken mijn onrust. Blik naar het zolderraam. De grijze wolken hebben haast en trekken gejaagd voorbij. Ik blijf onrustig. Besluit om mezelf vandaag aan bed of bank te ketenen om daarmee rust te forceren. Maar weet tegelijkertijd dat dat niet werkt. Misschien op een andere manier... 

Al maanden heb ik zin om de beeldentuin van Kasteel Nijenhuis in Heino te bezoeken. Iedere keer wanneer ik in de gelegenheid was, regende het. Toevallig. En besloot daarop om toch maar niet te gaan. Inmiddels weet ik dat regen in Nederland niet toevallig is, zo ook niet vandaag. Dus om kwart voor zes weet ik wat te doen. 

In de tuin valt mijn oog direct op ‘Rawsome!’ van Ronald A. Westerhuis. Het spiegelend roestvrijstaal dwingt mij om én naar het kunstwerk, én naar mijzelf én naar de wereld om mij heen te kijken. Via de bol zie ik ineens hoe prachtig groen de tuin is. Serene rust. Vredig. Lieflijke woorden. Nu nog zelf een kier open zetten om mijn gemoed hieraan over te geven.  

Het veld, de tuin, het groen in combinatie met vergezicht over water en langgerekte velden geven lucht. Het is goed dat ik alleen ben. Nu. Alleen om met mezelf te kunnen delen, moeten delen. Maar ook om de confrontatie met mezelf aan te gaan.Vanuit de bol zie ik ‘Cleaning the rooms of the past’ van Frode Bolhuis. Het felle oranje/rood steekt fantastisch af tegen het heldere groene gras. Hoe toepasselijk de titel. Wordt het nu toch echt eens tijd om schoon schip te maken, op te ruimen en af te rekenen met het verleden wat me iedere keer weer laat struikelen?

Ook ‘Drift’ van Adri Verhoeven wil ik persé nog eens zien. Om de stenen. Zo zacht ogend, zo bikkelhard in de realiteit. Steen, de oermaterie bij uitstek.
‘Daarbij vergeleken zijn wij zelfs nog geen eendagsvlieg’, benadrukt de kunstenaar. Ik besef dat ik wil lachen. Wil genieten. Leven.

Net zoals door de tuin, is het wandelen in het kasteel op zich ook al een feest. Over het kasteel. Wat een geweldig gebouw. De geschiedenis van het kasteel begint in de late Middeleeuwen en werd bewoond door diverse adellijke geslachten, onder wie de families van Ittersum, Bentinck en Von Knobelsdorff. Tegenwoordig is er een veelzijdige, internationale kunstcollectie te zien.

Maar eerst een kop thee, met een geweldig lekker en vers klaargemaakt broodje Carpaccio. Aan gastvrijheid ontbreekt het niet. De horecagelegenheid biedt en goede catering en een rustige gelegenheid om me ietwat in te lezen over de expositie in het kasteel. 24 monumentale werken van het oeuvre van de in 2004 overleden kunstenaar Hieron Pessers worden momenteel gepresenteerd: ‘Lyrische en tragische doeken verbeelden een geheel eigen, vaak verontrustende wereld. Er wordt gefeest op de rand van de afgrond’. Ik verheug me.

In diverse ruimten hangen de werken van de kunstenaar. Twee ervan intrigeren me. Als eerste ‘Love Letters’uit 1986. Hierin komen drie liefdes van Pessers samen: architectuur, taal en mode. Ik zie een man en een vrouw. Gescheiden door woorden. Ik lees fragmenten: ‘The shimmering beauty’, ‘Almost Unbearable’ en ‘To win your heart’, Het maakt me verdrietig. Woorden. Kunnen maken en breken. 

En dan ‘In case of Dreams’ uit 1988. Over de illusie van de alomvattende liefde. En jaloezie. En over een werkelijkheid die het daglicht niet verdraagt. Ik fotograaf haar. Dus pak haar op uit het schilderij. Ik kan het niet aanzien dat iemand zich zo vastklampt. Ik wil niet dat zij zichtbaar aan de benen van de man blijft hangen. Daar is ze te goed voor. 

Het werk “I’m so weary and all alone’ laat ik wel in tact. Een narrenschip waarop mensen uitbundig feestvieren. Moe worden van al het feestvieren. En iedereen gaat uiteindelijk naar de haaien. Dit feestvieren is niet mijn feestvieren. Het maakt me moe. En ik wil niet naar de haaien. 

Terwijl ik enigszins aan het bijkomen ben van de culturele flipperkast waar ik als bal van het ene naar het andere kunstobject geschoten werd, voel ik toch ruimte ontstaan voor de rust waarvoor ik kwam. Het is er nog niet. Daar is meer voor nodig. Wel opnieuw enorm genoten van de veelzijdige kunstcollectie die Kasteel Nijenhuis, zowel binnen als buiten, tentoonstelt.

Voor meer informatie over De Fundatie / Kasteel Nijenhuis http://www.museumdefundatie.nl/25-HeinoWijhe.html

De expositie ‘Dolce Vita’ van Hieron Pessers is nog tot 25 augustus 2013 te zien.