Beeldend kunstenaar Paul de Reus; shocking?

Om in mijn eerste bericht maar direct een kwinkslag naar de titel van mijn blog te maken, bezocht ik dit weekend een expositie van Paul de Reus in het Stedelijk Museum Kampen. Ik werd getriggerd door een artikel in De Stentor waarin de journaliste het werk van De Reus beschrijft als ‘speelse beelden, die naarmate je langer kijkt, pijnlijk beladen worden’. 

‘Is dit zo?’, vraag ik me af …

Het Stedelijk Museum Kampen is gevestigd in het oude stadhuis in het centrum van Kampen. Het oorspronkelijke Oude Raadhuis dateert uit ca. 1350. Directeur Stan Petrusa kiest naast de permanente historische tentoonstelling (water, geloof, rechtspraak en het huis van oranje) voor moderne kunst op de begane grond. Met zijn keuze voor Paul de Reus wil hij de bezoeker prikkelen.

Bij binnenkomst word ik direct geconfronteerd met een beeld van een vader die zijn dochter op de schouders heeft. Ik zie geen gezicht van de man. Hij heeft zijn hoofd verstopt onder de jurk van het meisje. Ogenschijnlijk heel lieflijk, maar wanneer ik letterlijk en figuurlijk stilsta voor en bij het beeld, bekruipt me toch een licht gevoel van boosheid en irritatie. Wat heeft die man onder die jurk te zoeken?! Zo ook het beeld van een grote vrouw in het midden van de ruimte met haar handpalm omhoog. ‘De Gift’ heet het object. Toch kijkt ze niet echt blij met het sperma dat op haar hand ligt. Eerder verbaasd, geschrokken…

Ik ben onder de indruk van de personages die afgebeeld worden en op de tekeningen staan. Zij laten een steelse blik in 'hun leven' toe.  Ze spelen een spel, met zichzelf, maar ook met ons bewustzijn. Ze schijnen zich te willen verbergen. Wegstoppen voor de soms harde realiteit. Ik ben onder de indruk maar nog niet echt geraakt. Ik begrijp de bedoeling van het spel dat aanzet tot nadenken. Ik wil meedoen, maar ik kan het niet, omdat het geen kwesties zijn die mij persoonlijk raken, totdat… ik me niet meer kan verstoppen, omdat ik haar op de grond zie liggen. Dood. En het kind leeft. Titel of geen titel. Dit is mijn verhaal. Ik viel en stond na al die jaren weer op. Mijn kind viel ook, maar bleef liggen… De vrouw in het object van De Reus lijkt wat mij betreft niet iets te willen verbergen, maar juist haar verhaal, vrij voor interpretatie, aan mij te willen vertellen. Te delen. 

Vervolgens beland ik bij een volgende fase in mijn leven. Ik kijk naar een bed waarin een echtpaar gescheiden door een glazen wand, dus ogenschijnlijk, naast elkaar ligt. Voorbijgegane jaren vliegen fragmentarisch rakelings vanuit mijn hoofd en hart tussen de beelden en muren van de ruimtes waarin Paul de Reus exposeert. Ja dus, hij komt binnen. Hij presteert het om ook mij te raken met zijn beelden die naarmate je langer kijkt, pijnlijk beladen worden. Toch weet ik ook hier weer een positieve draai aan te geven.

Voordat ik de ruimte verlaat, draai ik me nog eens om en kijk rond. Opeens ben ik me bewust van alle ‘ogen’ die op me gericht zijn. Niet geschokt, eerder getroffen door het feit dat een kunstenaar daar toe in staat is, laat ik het effect langzaam tot me doordringen. Het is niet alleen pijn. Wat mij betreft is deze ruimte gevuld met leven. Het leven van mensen zoals jij en ik.

Voor meer informatie over Paul de Reus: http://mistermotley.nl/Archief/Nummers/2/Art/paul-de-reus/

Voor meer informatie over Stedelijk Museum Kampen: http://www.stedelijkmuseumkampen.nl/cms/